Trening z wykorzystaniem USG
Doświadczony fizjoterapeuta podczas konsultacji i badania narządu ruchu, wspomagając się badaniem USG, jest w stanie doprecyzować diagnozę, co daje możliwość ustalenia indywidualnego i bardzo szczegółowego planu terapii i ćwiczeń. Dzięki temu trening będzie miał zdecydowanie większą wartość. Przeanalizujmy to zagadnienie na przykładzie osoby, trenującej piłkę siatkową.
Przeciwdziałanie kontuzjom
Siatkówka jest popularnym sportem drużynowym, który dostarcza nam wielu emocji. Jak w każdym sporcie, tak i tutaj, zdarzają się kontuzje. Najczęstsze z nich to kontuzje kostki i kolana. Ważne, aby im przeciwdziałać, stosując odpowiednią profilaktykę.
Schorzeniem, które można zauważyć wcześniej i przeciwdziałać kontuzjom, jest lateralizacja rzepki (boczne przyparcie). Polega ona na dysfunkcji funkcjonowania rzepki. Naturalnie rzepka podczas napięcia mięśnia czworogłowego uda unosi się do góry i dociska do obu kłykci kości udowej, natomiast podczas lateralizacji rzepka dodatkowo przesuwa się w kierunku kłykcia bocznego kości udowej, powodując w tym miejscu większy docisk i przeciążenie chrząstki. Efektem przeciążenia jest ból, który pojawia się po treningu. Na początku może być nieduży i osoba może stwierdzić, że trening był zbyt intensywny.
Co zobaczymy na USG?
Lateralizacja często połączona jest z niewydolnością głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda, mięśni pośladkowych i mięśni stopy. Boczne przyparcie rzepki można zobaczyć podczas badania USG, można też zmierzyć, jak daleko rzepka przesuwa się na zewnątrz. Dzięki odpowiednio prowadzonemu treningowi uzupełniającemu można zmniejszyć efekt lateralizacji, poprawiając prawidłową funkcję mięśni i zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia kontuzji w kolanie czy stawie skokowym. Aby efekty były jak najlepsze, ćwiczenia powinny być dobrane indywidualnie.
Trening w formie ćwiczeń z użyciem USG przyspiesza proces powrotu do prawidłowego funkcjonowania głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda. Osoba ćwicząca podczas ćwiczenia obserwuje proces napinania się mięśnia, może w tym czasie mocniej go napiąć, co spowoduje zmianę jego grubości na obrazie USG i zwiększy świadomość trenującego. Widząc, w jakim stopniu napina się mięsień, jesteśmy w stanie zaplanować odpowiednią liczbę powtórzeń w danym ćwiczeniu, aby trening był optymalny. Na kolejnych spotkaniach mamy możliwość zmiany liczby powtórzeń, wdrażając progresję obciążenia treningowego. Taka forma ćwiczeń medycznych przyspiesza poprawne funkcjonowanie mięśni.
Znaczenie obrazu w fizjoterapii
USG większości z nas kojarzy się z badaniem obrazowym zlecanym przez lekarza w celu wykrycia urazu związanego z tkankami miękkimi, takimi jak mięśnie, ścięgna czy więzadła. W fizjoterapii, zwłaszcza w treningu medycznym, jest wykorzystywane jako narzędzie do nauki świadomej pracy mięśni i do oceny postępu treningów.
Podczas treningu pod nadzorem USG fizjoterapeuta i pacjent widzą na monitorze, jak pracuje konkretny mięsień lub grupa mięśniowa, dzięki czemu osoba trenująca jest w stanie bardziej świadomie go napinać. Dzięki takiej formie treningu fizjoterapeuta z kolei ma możliwość lepiej monitorować proces rehabilitacji.
Kamil Perczak
Mgr fizjoterapii